Polska Izba Handlu złożyła do Rzecznika Praw Obywatelskich wniosek o wystąpienie do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją RP zmiany Art. 119 § 1 w Kodeksie Wykroczeń. Dotyczy to zwiększenia progu wartości od jakiej kradzież jest uznawana za przestępstwo – zgodnie z obowiązującą od listopada 2013 roku nowelizacją kradzież poniżej ¼ minimalnego wynagrodzenia (obecnie 420zł ) to tylko wykroczenie.
Polska Izba Handlu zauważa, że jest to niezgodne z Konstytucją RP, która w bezdyskusyjny sposób zakłada ochronę własności obywateli, nie wartościując jej. Dotyczy to przede wszystkim:
1. art. 64 Konstytucji RP
Artykuł ten gwarantuje każdemu równą ochronę własności. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego jest szeroko reprezentowany pogląd o obowiązku powstrzymywania się przez ustawodawcę przed tworzeniem regulacji, które mogłyby pozbawić ochrony prawnej lub ją ograniczać. Może tak się stać jedynie, gdy będzie to niezbędne do zachowania bezpieczeństwa i porządku publicznego. Zmiana w Kodeksie Wykroczeń dot. ścigania kradzieży jest ograniczeniem ochrony własności, jaką ma gwarantować państwo i nie została wprowadzona w nadzwyczajnej sytuacji o jakiej mówi Konstytucja RP.
2. art. 20 i 22 Konstytucji RP
Artykuły te mówią o gwarancji prowadzenia działalności gospodarczej na równych zasadach w oparciu o gospodarkę wolnorynkową. Wprowadzenie omawianych zmian w Kodeksie Wykroczeń wprowadza dyskryminację mniejszych przedsiębiorców. Dysponują one niewielkimi środkami i nie są w stanie zapewnić sobie ochrony przed złodziejami we własnym zakresie, są zdane na środki jakie gwarantuje państwo, a te zostają znacznie zawężone.
Wniosek taki złożyliśmy po konsultacjach z firmami handlowymi, na których regulacja ta ma bezpośredni wypływ, to one w praktyce najbardziej doświadczają następstw tej zmiany. Złodzieje stali się bardziej zuchwali, rabunek z kalkulatorem w ręku stał się bardziej opłacalny, bo kara za kradzież do 420zł jest porównywalna z mandatem za np. nieprawidłowe parkowanie. Arbitralne ustalanie, że przestępstwo w przypadku kradzieży zaczyna się od ¼ najniższego wynagrodzenie jest nieuzasadnione – kradzież zawsze pozostaje kradzieżą, niezależnie czy jest to 1/4 czy np. 3/8 wynagrodzenia. Co więcej dowiązanie kryterium tego co jest przestępstwem, a co nim nie jest do zmiennej wartości jaką jest najniższe wynagrodzenie, to relatywizowanie pojęcia przestępstwa – komentuje Waldemar Nowakowski, Prezes Polskiej Izby Handlu.
Polska Izba Handlu już od 2012 wraz z innymi organizacjami walczy o odejście od wprowadzania zmian w Kodeksie Wykroczeń, które przerzucają jedynie odpowiedzialność za walkę z przestępczością na obywateli i przedsiębiorców oraz postuluje rozwiązania pozwalające na skuteczniejszą walkę ze złodziejami.
Wniosek o zainicjowanie kontroli zgodności przepisu ustawy z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej
Szczegółowe uzasadnienie wniosku Polskiej Izby Handlu
stanowisko prasowe 28-08-2014