Polska Izba Handlu zauważa potrzebę zmian zapisów w ustawie o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych – art. 38q oraz 40i w brzmieniu po nowelizacji z dnia 11 lutego 2017r.
Przepisy te nakładają na przedsiębiorców konieczność zawierania pisemnych umów nabycia towarów rolnych oraz ich archiwizowania , niezależnie od faktu, iż w związku z umowami wystawiane są faktury potwierdzające zawarcie umowy oraz jej warunki. W przypadku, gdy pierwszym nabywcą nie jest przetwórca, istnieje obowiązek – wskutek jednoznacznie wadliwego i nieprecyzyjnego zapisu ustawy – zawieranie takich umów w całym łańcuchu dostaw. Także zawierają one nakaz, aby umowy posiadały określoną treść, często zupełnie nieadekwatną do charakteru transakcji np. konieczność uregulowania skutków siły wyższej, czasu trwania umowy i procedur ją rozwiązujących – nawet, jeśli jest to jednorazowa umowa sprzedaży produktów rolnych. Szczególnie uciążliwy, a wręcz często niemożliwy do spełnienia jest obowiązek ustalenia ceny w umowie zawartej obowiązkowo przed transakcją. W praktyce właściciel sklepu kupując warzywa, owoce, mięso, itp. kieruje się ceną rynkową, zmieniającą się codziennie – a w przypadku produktów sezonowych – kilkukrotnie w ciągu dnia. Cena uzgadniana jest bezpośrednio przed zakupem towarów. Naruszenie tych przepisów jest zagrożone nałożeniem na nabywcę towarów kary administracyjnej w wysokości 10% wartości transakcji netto. Kara ta może być nałożona nawet w sytuacji, gdy producent, czy przetwórca ma przewagę ekonomiczną nad nabywcą.
Zapisy w ustawie o Agencji Rynku Rolnego będą kolejnym uderzeniem w funkcjonowanie handlu, który i tak ugina się pod siłą segmentu dyskontów. Będzie to szczególnie kłopotliwe, pracochłonne i kosztowne dla całego handlu. Każdy nawet mały i średni przedsiębiorca zmuszony został do zawierania umów co najmniej kilku do kilkudziesięciu dziennie. Zmiany te także obciążają dodatkowymi obowiązkami rolników sprzedających swoje płody oraz utrudniają im dostęp do rynku. Uważamy, że wymienione przepisy nie powinny w ogóle dotyczyć handlu lecz przetwórców, ażeby zapewniały rolnikom pewność sprzedaży zakontraktowanych płodów – komentuje Waldemar Nowakowski, prezes Polskiej Izby Handlu.
Zgodnie z treścią rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17.12.2013r. uważamy, że ustawodawca europejski zamierzał uregulować problematykę umów dostawy płodów rolnych, zawieranych pomiędzy producentami rolnymi a dysponującymi przewagą ekonomiczną dużymi przetwórcami, mając na celu wsparcie producentów rolnych, poprzez umożliwienie racjonalnego planowania upraw w oparciu o zawarte umowy. Zaś szeroka nadinterpretacja prawa europejskiego naszym zdaniem spowodowała niezamierzone narażenie kupców detalicznych oraz rolników na ogromne koszty i utrudnienia w obrocie produktami rolnymi, a także zagrożenie kar dla handlu detalicznego, którego Ustawa nie powinna w ogóle dotyczyć.
