Art. 47 Konstytucji: „Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia…”. Art. 31 ust. 3 Konstytucji: „Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego…”. Art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka: „Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego…”.
To głównie te przepisy sprawiły, że już od ponad roku w Polsce trwają prace nad projektem Ustawy o Monitoringu Wizyjnym. Musi, bowiem istnieć wyraźna i precyzyjna podstawa prawna o randze ustawowej do stosowania systemów monitoringu wizyjnego zarówno przez podmioty prywatne jak i publiczne, określająca konkretne cele, które w danym przypadku mają realizować takie systemy, okres przechowywania nagrań oraz sposób ich zabezpieczenia. Już teraz niedopuszczalne jest wykorzystywanie nagrań z monitoringu wizyjnego do celów niezwiązanych z jego podstawowym przeznaczeniem. Warunkiem zastosowania systemów monitoringu wizyjnego ma być wyraźne poinformowanie o ich obecności, zasięgu oraz o danych administratora gromadzonych nagrań.
Stosowany w miejscach pracy monitoring pracowników określa czynności podejmowane w celu gromadzenia o nich informacji poprzez prowadzenie obserwacji bezpośredniej lub za pośrednictwem środków elektronicznych. Monitorowanie pracy przy wykorzystaniu kamer najsilniej ingeruje w prywatność pracownika, a zatem zanim Ustawa o Monitoringu Wizyjnym zostanie ostatecznie opracowana i stanie się obowiązującym prawem, już dzisiaj należy zadbać o wdrożenie następujących zasad:
- pracodawca powinien poinformować pracowników o prowadzonym monitoringu wizyjnym; informacja taka powinna być przedstawiona bezpośrednio pracownikom i nie może ograniczać się do umieszczenia wyłącznie informacji w formie tabliczek czy znaków,
- informacja przekazywana przez pracodawcę powinna być jak najszersza i zawierać dane m.in. o liczbie kamer, ich położeniu, czasie archiwizowania nagrań (zapisy np. w regulaminie pracy),
- pracodawca powinien wywiesić czytelne tablice informujące o działaniu w danym zakładzie pracy monitoringu wizyjnego,
- już teraz zakazane jest prowadzenie monitoringu wizyjnego w miejscach, gdzie pracownik może oczekiwać prywatności (toalety, stołówki, przebieralnie itp.),
- ukryty monitoring wizyjny może być wprowadzony jedynie w tych sytuacjach, gdy jest to uzasadnione szczególnymi okolicznościami (np. w celu wykrycia przestępstwa), a jego charakter powinien być incydentalny, a nie systematyczny.
W większości państw Unii Europejskiej istnieją przepisy regulujące zasady wykorzystywania systemów monitoringu wizyjnego. Niewątpliwie Polska dołączy do tego grona. Zanim jednak to nastąpi, warto zadbać o stworzenie takiego środowiska pracy, które pozwoli na wdrożenie nowych przepisów bez ryzyka związanego z wprowadzeniem rewolucyjnych zmian.
Jeżeli są Państwo zainteresowani szkoleniami dot. monitoringu wizyjnego prosimy o kontakt z Polską Izbą Handlu tel. 22 440 83 23.
Adam Suliga
Ekspert Polskiej Izby Handlu