Zakończyliśmy Wirtualny Kongres Handlu Spożywczego – nowe wydarzenie branżowe, które szeroko pokazało aspekty relacji producenta z siecią handlową. Do udziału zostały zaproszone różne podmioty działające na rynku handlu spożywczego. Prezentacje podczas Kongresu pokazały obraz zależności dostawca – sklep z kilku perspektyw. Można było też odwiedzać wirtualne stoiska producentów oraz sieci handlowych – pozwoliło to poznać bliżej działanie wielu firm oraz wymienić się doświadczeniami podczas czatów. Wydarzenie zakończyło się dyskusją z udziałem ekspertów i praktyków dotyczącą łańcucha dostaw. Kongres odwiedziło ponad 280 osób.
Kongres prowadził Marek Bielski, współorganizator wydarzenia z Gemini Group https://geminigroup.pl/
Grupa GEMINI od ponad 20 lat funkcjonuje na rynku promocyjno-wydawniczym, związanym z szeroko rozumianym przetwórstwem spożywczym.
W skład Grupy wchodzą następujące brandy: portal MEATplace.pl; Kongres MEATing oraz MEATing-online.pl; miesięcznik „Rzeźnik polski” oraz portal mieso.com.pl; Program promocyjny „Doceń polskie”; Gemini PR, Gemini Virtual Congress Center.
Maciej Ptaszyński, wiceprezes Polskiej Izby Handlu, otworzył wydarzenie: Klienci docenili w pandemii małe, lokalne sklepy, np. dlatego, że dają szerszy wybór niż w dyskontach i są blisko domu. Ten kanał to duża szansa dla producentów na pokazanie asortymentu. W nich można rozwinąć całe portfolio swoich produktów, dlatego ważne są dobre relacje i uproszczenie łańcucha dostaw.
Pedro Martinho, członek zarządu Eurocash S.A. podczas prezentacji „Jak dotrzeć do wszystkich konsumentów? Efektywne strategie producentów” zauważył, że Polska to wyjątkowy kraj. 40% populacji żyje w miejscowościach mniejszych niż 10 tys. mieszkańców. Nawyki konsumentów różnią się w zależności od miejsca zamieszkania. Ludzie nie mają dużych mieszkań, a więc dużej lodówki – zatem nie robią wielkich zakupów na zapas. Dlatego, ważne aby dotrzeć do klientów, którzy chcą szybko zrobić małe zakupy. W niewielkich niezależnych sklepach producenci mają szanse sprzedaży dużo szerszego asortymentu. Sklep prowadzony przez lokalnego przedsiębiorcę to kanał bogaty, oferta jest dopasowana do lokalnych potrzeb klientów. Takie sklepy mają duże znaczenie dla kraju, który jest bardzo przedsiębiorczy.
Pedro Martinho zwrócił uwagę na społeczne i rynkowe znaczenie lokalnych sklepów.
- Bliskość i bezpieczeństwo
- Wygodny dostęp do podstawowych produktów żywnościowych i higienicznych
- Wpływ na lokalną gospodarkę (+5% 2020 vs. 2019)
- Stały wzrost zainteresowania konsumentów (+2% z nich planuje w przyszłości korzystać z tego kanału)
Potrzebna jest współpraca dostawców i rynku niezależnego – szersze dotarcie, wyższa efektywność, społeczna odpowiedzialność, większa satysfakcja konsumentów.
Jak w pełni wykorzystać możliwości rynku niezależnego?
- Eurocash: coraz bardziej nowoczesny kanał sprzedaży, zróżnicowane koncepty detaliczne, wyedukowani przedsiębiorcy
- Producenci: strategie dla rynku niezależnego, wyrównanie zbyt dużych dysproporcji cenowych
Prelegent zauważył też, że istotne jest dostosowywanie się do zmieniającego się świata. Do zwiększenia efektywności małych sklepów pomocne są innowacje technologiczne. Są to ogromne inwestycje ostatnich lat Eurocash. Cyfryzacja pomaga dotrzeć do klientów i właścicieli sklepów.
Kolejnym punktem była prezentacja Marka Zachalskiego, analityka danych w agencji CMR, zawierająca wiele ciekawych danych – „Sprzedaż w sklepach małoformatowych do 300m2 w okresie Covid 19, czyli co zmieniła, a czego nie zmieniła pandemia?”
Wartość sprzedaży kolejny rok z rzędu odnotowała wzrost (o 3,4% w okresie MAT 02`21 w porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej), odpowiadając za ok. 120 mld obrotu brutto. W tym okresie kanał ten odnotował zdecydowanie wyższą niż w latach ubiegłych średnią wartość koszyka, co zrekompensowało spadek liczby transakcji w związku z pandemią COVID-19.
W wystąpieniu pokazano zachowania konsumenckie podczas różnych etapów pandemii. Np. w fazie odmrażania Polacy zauważyli, że jest dostęp do produktów i nie muszą robić zakupów na zapas. Okres po zniesieniu restrykcji przyniósł 2,7% wzrostu wartości sprzedaży rok do roku. Średnia wartość koszyka wzrosła w tym okresie o niemal 30%, co zrekompensowało spadek liczby transakcji o 20,9%. Natomiast druga fala pandemii przyniosła 1,4% spadku wartości sprzedaży rok do roku. Wzrost średniej wartości koszyka w tym okresie o 20,9% nie zrekompensował spadku liczby transakcji o 18,5%.
Marek Zachalski opisał też wpływ wprowadzenia godzin dla seniorów (październik- listopad 2020). W dniach ich obowiązywania obroty sklepów małoformatowych do 300 m2 w godz. 10.00-12.00 były średnio o 26% niższe niż godzinę później, kiedy zakupy mogli robić wszyscy klienci. W tym czasie spadła też liczba transakcji.
Marcin Poniatowski, członek zarządu Lewiatan Holding S.A. mówił o roli MŚP w rozwoju gospodarki podczas prezentacji „Polacy to Urodzeni Przedsiębiorcy – własny biznes w dobie pandemii”
• W Polsce jest już ponad 2 miliony mikro, małych i średnich przedsiębiorstw
• 50% krajowego PKB
• 60% zatrudnionych pracowników
• 99,8% to MŚP, z czego 23% to działalność handlowa.
Pandemia pokazała jak ważne jest znaczenie handlu, przedsiębiorcy musieli być odważni (są cały czas na pierwszej linii frontu) oraz musieli szybko dostosować się do zmieniającej się rzeczywistości.
Zauważył, że konsumenci mają dostęp do wiedzy o produktach, liczy się dla nich patriotyzm lokalny, dbałość o środowisko i gotowość do wykorzystania lokalnych dostawców. To czynniki które powinny być brane pod uwagę przez dostawców. Lokalnych produktów oczekuje 75% konsumentów.
Marcin Poniatowski opowiedział o Inicjatywie Urodzeni Przedsiębiorcy – jej celem jest docenienie i podkreślenie ważnej roli społecznej, jaką pełnią przedsiębiorcy oraz pokazanie, że przedsiębiorczość to kapitał na przyszłość.
Przedstawił też wyniki badania przeprowadzonego w ramach inicjatywy, pokazujące jak obecnie postrzegani są przedsiębiorcy przez społeczeństwo oraz z jakimi największymi trudnościami mierzą się obecnie. Jakie cechy wg Ciebie powinien posiadać dobry przedsiębiorca? Umiejętność podejmowania decyzji, zdolności organizacyjne, odpowiedzialność, inicjatywa i kreatywność, umiejętność reagowania w trudnych warunkach, wytrwałość w dążeniu do celu, zdolności przywódcze, samodyscyplina. Badani widzą te cechy w przedsiębiorcach. Co ciekawe 22% Polaków przyznało, że częściej niż przed pandemią będzie kupować produkty od lokalnych sprzedawców. Więcej niż 7 na 10 Polaków deklaruje, że jest w stanie zapłacić więcej za produkty od lokalnych dostawców. Aż 71% jest w stanie zapłacić nawet 10% więcej za produkt lokalny.
Prelegent zwrócił też uwagę na obecne trendy i wyzwania handlu.
• Rozwój e-commerce
• Omnichannel
• Nowoczesna komunikacja z konsumentem
• Większa świadomość oczekiwania konsumentów
• Lokalny patriotyzm
Sylwia Olechno, dyrektor generalny, członek zarządu Grupy Chorten, pokazała prezentację „Pomost między sklepami a dostawcami – jak Grupa Chorten stymuluje polski handel ogólnospożywczy?” Grupa Chorten to sklepy, które są blisko konsumentów, ich potrzeb, mają szeroki asortyment dostosowany do oczekiwań klientów i najwyższą jakość produktów. Konsument jest znany personelowi, są to stali klienci, na których oczekiwania reagują. Zwróciła uwagę, że wszędzie ich rolą jest zwiększenie sprzedaży i relacji handlowych między sklepem a producentem. Każdy partner jest niezmiernie ważny.
• Transparentność, partnerstwo, komunikacja – tym wyróżnia się Grupa Chorten na tle innych sieci w kwestii współpracy między dostawcami a sklepami partnerskimi
• Innowacyjna platforma Grupy Chorten wspiera proces sprzedaży
• Standardy współpracy handlowej w modelu grupy partnerskiej
Na koniec odbył się panel dyskusyjny prowadzonym przez Andrzeja Wojciechowicza (doradcę, eksperta rynku FMCG) „Proces dostaw, a technologie i trendy handlowe”.
- Cyfryzacja w procesie dostaw i jej znaczenie.
- Skrócenie łańcucha dostaw, dostawcy lokalni.
- Blockchain a trendy konsumenckie, narzędzie operacyjne czy marketingowe?
- Co dalej?
Prowadzący na początku zauważył, że od połowy lat 90 zachodzi konsolidacja handlu w Polsce, a dziś bez narzędzi IT trudno jest rozwijać firmę nawet na rynku lokalnym.
Robert Rękas, prezes zarządu Polskiej Sieci Handlowej Lewiatan powiedział, że wzmocniły się trendy konsumenckie – slow food, lokalny patriotyzm, bezpieczeństwo. Konsumenci coraz bardziej doceniają polskie, lokalne produkty. Z jednej strony mamy globalizację, a z drugiej wzmacnianie łańcucha dostaw przez współpracę z miejscowymi dostawcami. Lewiatan Holding stawia na efektywność z mocnym udziałem producentów lokalnych jako mocny wyróżnik trendów. Na koniec padło ciekawe spostrzeżenie, że handel detaliczny staje się usługą. Powinien być elastyczny, sklep musi być dobrze dopasowany asortymentem, serwisem, sposobem obsługi do konsumenta.
Katarzyna Słabowska, logistics department director, Żabka Polska podkreśliła, żewykorzystanie rozwiązań technologicznych, sztucznej inteligencji i big data jest ważne w funkcjonowaniu sklepów. Cyfryzacja, ekologia i automatyzacja – to filary funkcjonowania Żabka Polska. Dostawy organizowane są tak, by były szybkie. Ważne, by nie utrudniać przedsiębiorcom pracy, a ułatwiać ją. Zatowarowanie na czas i dobrej jakości produktami jest kluczowe. Współpraca z franczyzobiorcami usprawniania jest dzięki nowym technologiom. Panelistka podkreśliła jednak, że nie wyeliminuje to roli człowieka, nie zastąpią go całkowicie maszyny, a model pracy będzie hybrydowy.
Sylwia Olechno, dyrektor generalny, członek zarządu Grupy Chorten zaznaczyła, że handel jest dźwignią całej gospodarki. Ważni dla jego rozwoju są lokalni dostawcy, a konsumenci wybierają regionalne produkty. Wieloletnia współpraca z lokalnymi dostawcami jest odpowiedzią na potrzeby klienta. Wzmacnianie lokalnych dystrybutorów jest ważne ze względu na możliwość oferowania klientom produktów świeżych i ekologicznych. Pandemia pokazała, że konsumenci ufają lokalnym sklepom. Podkreśliła też wagę digitalizacji w strategii Chorten.
Wirtualny Kongres Handlu Spożywczego zakończyliśmy podsumowaniem Macieja Ptaszyńskiego, wiceprezesa Polskiej Izby Handlu, który zauważył, że dzisiaj przewijały się dwa główne wątki: nowoczesne technologie i lokalność. Mały handel łączy zatem nowoczesność z tradycjami.